به گزارش روابط عمومی دفترنهاد رهبری دانشگاه،  دکتر محمد حسین رجبی دوانی مورخ و پژوهشگر تاریخ اسلام  در ابتدای نشست هم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، ضمن تبریک حلول ماه ربیع الاول گفت: قیام امام حسین(ع)، یک فرصت بی‌نظیر و طلایی بود که می‌توانست جامعه اسلامی را که بعد از جریان غصب خلافت به ویژه بعد از صلح امام حسن(ع) و حکومت معاویه که اساس دین را در معرض نابودی قرار داده بود، نجات دهد و بشریت را برای همیشه از ظلم و ستم محفوظ نگه دارد.

 وی با اشاره به تعریف متفاوت واژه "عبرت و درس" گفت:  واژه "عبرت" برگرفته از آموزه‌های اشتباه است، یعنی اگر عبرت بگیریم و اینگونه عمل نکنیم سعادتمند می‌شویم، اما واژه "درس" عملکرد و جنبه مثبت دارد و نشان می‌دهد اگر اگر اینگونه عمل کنیم و درس بگیریم نتایج ارزشمندی را شاهد خواهیم بود .

این پژوهشگر تاریخ اسلام در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به  موضوع "عبرت‌های عاشورا و نگاه تطبیقی به رفتار اجتماعی مردم کوفه در واقعه  عاشورا"، ضمن تشریح تاریخی قیام امام حسین علیه السلام گفت: قیام امام حسین(ع) یک فرصت طلایی و مناسب در اختیار جامعه اسلامی قرار داد تا جامعه به اصالت خود برگردد اما به دنبال جریانات بعد از ارتحال پیامبر وقتی به ولایت، خیانت شد و از ولایت امیرالمؤمنین دوری شد و تاکید پیامبر در واقعه غدیر نادیده گرفته شد ، جامعه از مسیرصحیح و  واقعی خارج شد و حتی برخی از شخصیت های تاریخ از فضیلت جامانده و حادثه جانگداز کربلا پیش آمد.

دکتررجبی دوانی تصریح کرد: از زمانی که غدیر نادیده گرفته شد، اصل اسلام در خطر افتاد و اگر امام حسین(ع) آن روز در مقابل یزید نمی‌ایستاد، اسلام کاملاً نابود می‌شد،  وقتی حضرت زینب(س) پس از عاشورا سخنرانی می‌کنند، خطاب به امام حسین(ع) می‌فرماید: «ای کسی که روز دوشنبه مورد غارت قرار گرفت.» در حالی که عاشورا روز جمعه اتفاق افتاده بود.

وی افزود: منظور حضرت زینب(س) این بود از همان روز دوشنبه‌ای که در سقیفه، غدیر کنار گذاشته شد، واقعه کربلا همان موقع کلید خورد وهمان روزی بود که ولایت کنار گذاشته شد و اگر امام حسین(ع) با قیام تاریخ ساز خود وارد عمل نشده بودند، خیانت به غدیر سبب محو اسلام می‌شد.

استاد دانشگاه امام حسین (ع) ،  با اشاره به آیات نخست سوره عنکبوت گفت: «آیا مردم گمان می‌کنند همین که گفتند ایمان آوردیم، رها می‌شوند و ما آن‌ها را امتحان نمی‌کنیم؟» همه امت‌هایی که پیش از شما بودند، نیز مورد امتحان قرار گرفتند تا صدق و کذب ایمان آن‌ها آشکار شود،

وی اظهار کرد: پس از رحلت پیامبراکرم(ص) نیز، امت پیامبر با رحلتش امتحان شدند اما با دوری از ولایت امیرالمومنین از مسیر حق منحرف شدند و خیانت به ولایت،  تبعات گسترده‌ای نظیر کمرنگ شدن روح برادری، صفا و صمیمیت برگرفته از تعالیم پیامبر اسلام، عدم حساسیت در برابر کارهای خلاف حاکمیت جدید ، سکوت خواص و نخبگان جامعه نسبت به تحولات، روی آوری به دنیا و پذیرش رانت از سوی حاکمیت به خواص و همچنین ترجیح دادن منافع قومی قبیلگی بر مصالح دینی را به دنبال داشت. 

خواص در قبال انحراف در اسلام، دچار سکوت و انفعال شدند

 

  این پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: در این مقطع از تاریخ ، خواص در قبال انحراف در اسلام دچار سکوت و انفعال شدند ، نخبگان افرادی تاثیرگذار در توده‌های جامعه هستند که مسئولیت اجتماعی در برابر مردم دارند و اگر در برابر تحولات منفی موضع نگیرند ، جامعه نیز، کوتاهی می‌کند و در این مقطع از تاریخ، نخبگان با سکوت خود، ولایت امیرمؤمنان(ع)،  را یاری نکردند.

دکتر رجبی دوانی، تصریح کرد: شهر کوفه در تاریخ اسلام از جایگاه بسیار ویژه‌ای برخوردار است؛ شهری که نخستین بار توسط فاتحان مسلمان و به مثابه یک پادگان نظامی ایجاد شد تا از آن به عنوان پایگاهی برای اعزام مسلمانان به جبهه‌های جنگ علیه ساسانیان استفاده شود و بعدها، به یکی از پررونق‌ترین شهرهای جهان اسلام تبدیل شد و امیرمؤمنان(ع)، آن را به عنوان پایتخت جهان اسلام برگزید، اما تاریخ شهر کوفه، برگ‌های سیاهی نظیر خیانت کوفیان به امام حسن مجتبی(ع) تا همراهی آن ها با امویان در رقم زدن واقعه جانگداز عاشورا را در خود جای داد و از امام صادق(ع) حدیثی داریم که خدا این گونه خواسته بود که در سال ۷۰ هجری، حکومت اهل بیت(ع) بر عالم اسلام محقق شود ولی خیانت مردم کوفه مانع آن شد.

رجبی دوانی  به عبرت‌های تاریخی از واقعه کربلا و تشریح شخصیت های تاریخی این دوران پرداخت و گفت: عبرت دیگر عاشورا این است که فرصتها را برای یاری حق نباید از دست داد؛ نمونه بارز این مسئله بیعت خونی کوفیان با مسلم بود، ولی بزرگان شیعه به مسلم نگفتند که باید نعمان را از استانداری کوفه برکنار کنیم و کوفه را به دست بگیریم و اینقدر تعلل شد تا ابن زیاد وارد این شهر شد و سرنوشت کوفه را عوض کرد و یکی از اساسی‌ترین ابعاد حادثه عاشورا، درس‌ها و عبرت‌های این نهضت است.

 

این  پژوهشگر تاریخ اسلام افزود:  درس‌های عاشورا همواره بحثی زنده، حیات‌بخش و حرکت‌آفرین است، هر چند این رویداد در مکان و زمان محدودی به وقوع پیوست اما درس‌های آن ویژه زمان و مکان خاصی نیست.

 گفتنی است نشست هم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاه با پرسش و پاسخ استادان از دکتر محمدحسین رجبی دوانی، مورخ و پژوهشگر تاریخ اسلام به پایان رسید.